Op 1 juli 2021 treedt de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (Wbtr) in werking. De essentie van deze wet is het verbeteren van de kwaliteit van bestuur en toezicht en het stimuleren van professionalisering. Ook heeft de Wbtr tot gevolg dat de zogenaamde preventieve ontslagtoets voor stichtingsbestuurders vervalt. Dit brengt een belangrijke wijziging met zich mee voor de positie van de statutair bestuurder van stichtingen.
Een bestuurder staat in een dubbele rechtsbetrekking tot de rechtspersoon waar hij tot bestuurder is benoemd. Enerzijds betreft het een vennootschapsrechtelijke relatie en anderzijds een arbeidsrechtelijke relatie.
Voor een ontslag van een statutair bestuurder van een N.V. of een B.V. is geen ontslagvergunning van het UWV of een ontbinding door de rechter nodig. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) neemt het ontslagbesluit. Daarbij moet er onder meer voor worden gezorgd dat:
Als niet is voldaan aan de procedurele vereisten kan de bestuurder het besluit vennootschapsrechtelijk aantasten in die zin dat het ontslag nietig of vernietigbaar is. Een inhoudelijke toetsing van de ontslag redenen komt hierbij echter niet aan de orde.
Een geldig vennootschapsrechtelijk ontslag van de bestuurder van de N.V. of de B.V. leidt in beginsel ook tot een beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Dit is alleen anders:
Een statutair bestuurder van een N.V. of een B.V. kan niet vragen om herstel van de arbeidsovereenkomst. Wel heeft de statutair bestuurder, net als een gewone werknemer recht op:
Anders dan bij de statutair bestuurder van een N.V. of een B.V. geldt de automatische beëindiging van de arbeidsovereenkomst niet na een ontslag door de Raad van Toezicht van een statutair bestuurder van een stichting. De ex-stichtingsbestuurder blijft dan werknemer binnen de stichting. Voor het ontslag als werknemer moet de Raad van Toezicht zich nog richten tot het UWV (bij bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid) of de rechter (bij andere ontslaggronden). Als er geen redelijke ontslaggrond aanwezig is, wordt door UWV geen toestemming voor ontslag verleend of wordt door de rechter het verzoek om ontbinding van de arbeidsovereenkomst afgewezen.
Deze bijzondere positie van de stichtingsbestuurder zal verdwijnen met de inwerkingtreding van de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (Wbtr) per 1 juli 2021. De Wbtr regelt dat de rechter de arbeidsovereenkomst van de stichtingsbestuurder vanaf dat moment niet meer kan herstellen. Dit wordt neergelegd in artikel 2:298a BW. De reden die de wetgever hiervoor geeft is dat voor een stichting van belang is dat het bestuurd wordt door een persoon die het vertrouwen geniet van het orgaan dat voor de samenstelling van het bestuur verantwoordelijk is. Met het ontslag van de stichtingsbestuurder door de Raad van Toezicht zal voortaan dus ook de arbeidsovereenkomst eindigen. Er komt hiermee een einde aan de ruimere ontslagbescherming die de statutair stichtingsbestuurder nu heeft.
Den Haag branch
Laan van Nieuw Oost-Indië 25A
2593 BJ Den Haag
Postbox 80504
2508 GM Den Haag
Phone: 088 - 336 88 00
Delft branch
Poortweg 4 (entrance)
2612 PA Delft
Postbox 80504
2508 GM Den Haag
Phone: 088 - 336 88 00
Naaldwijk branch
Tiendweg 14
2671 SB Naaldwijk
Postbox 399
2670 AK Naaldwijk
Phone: 088 - 336 88 00