Met de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) wil de regering de kloof tussen vaste en tijdelijke contracten verkleinen. Het moet voor werkgevers aantrekkelijker worden om werknemers met een tijdelijk contact (bepaalde tijd) door te laten stromen naar een vast contract (onbepaalde tijd). Met het oog hierop verandert per 1 januari 2020 ook de wijze van berekening van de transitievergoeding.
Op dit moment
Op dit moment betaalt een werkgever bij ontslag een transitievergoeding als de arbeidsovereenkomst twee jaar of langer heeft geduurd en de overeenkomst op initiatief van de werkgever eindigt. De transitievergoeding is niet verschuldigd als de arbeidsovereenkomst eindigt als gevolg van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer.
Verder geldt op dit moment voor de berekening van de transitievergoeding dat de arbeidsovereenkomst wordt afgerond op volledig gewerkte halve jaren, waarbij simpel gezegd de transitievergoeding voor de eerste tien jaar van een dienstverband 1/3 bruto maandsalaris bedraagt voor ieder jaar dat de arbeidsovereenkomst heeft geduurd en na tien jaar ½ maandsalaris voor ieder jaar dat de arbeidsovereenkomst heeft geduurd.
Overgangsregelingen:
- Op grond van de overgangsregeling bedraagt de transitievergoeding van 50-plussers met dienstverband van meer dan 10 jaar bij een werkgever met meer dan 25 werknemers, na het 50ste jaar 1 maandsalaris voor elk vol dienstjaar.
- Op grond van de overgangsregeling tellen voor de transitievergoeding voor een werkgevers tot 25 werknemers die de arbeidsovereenkomst op bedrijfseconomische gronden beëindigen indien voldaan wordt aan de voorwaarden de dienstjaren van werknemers van voor 1 mei 2013 niet mee.
Per 1 januari 2020
Vanaf de eerste werkdag hebben werknemers recht op een transitievergoeding als hun arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever eindigt. De referteperiode van twee jaar verdwijnt dus. De transitievergoeding is niet verschuldigd als de arbeidsovereenkomst eindigt als gevolg van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer.
De hoogte van de vergoeding wordt berekend per dag dat het dienstverband heeft geduurd en zonder afronding op volledig gewerkte halve jaren. Verder gaat de transitievergoeding in alle gevallen 1/3 maandsalaris per dienstjaar bedragen. Er vindt dus geen verhoging meer plaats na een dienstverband van tien jaar.
Let op: er is sprake van onmiddellijke werking per 1 januari 2020. De einddatum van de arbeidsovereenkomst is bepalend.
Rekenvoorbeelden
Korter dan 10 jaar
Een werknemer heeft 9 jaar en 4 maanden bij een bedrijf gewerkt en zijn bruto maandsalaris bedraagt € 3.000.
- Op dit moment zou een transitievergoeding betaald moeten worden van €9.000,- bruto. Het gaat om 9 keer een jaar vermenigvuldigd met €1.000,- bruto (1/3 x €3.000,-).
- Per 1 januari 2020 moet een transitievergoeding van € 9.333,33 bruto betaald worden. Dit bestaat uit €9.000,- voor de 9 dienstjaren en €333,33 voor de 4 maanden.
Langer dan 10 jaar en 50+
Een werknemer van 62 jaar heeft 15 jaar en 4 maanden bij een bedrijf gewerkt en zijn bruto maandsalaris bedraagt €3.000,-.
- Op dit moment zou een transitievergoeding betaald moeten worden van €39.000,-(!) bruto. Op grond van de overgangsregeling 50 plussers, 3 jaar voor het 50ste is 1/3 keer drie jaar vermenigvuldigd met €3.000,- bruto = €3.000,- en 12 jaar na het 50ste is 1 keer 12 jaar vermenigvuldigd met €3.000,- bruto = €36.000,- bruto.
- Per 1 januari 2020 moet een transitievergoeding van €15.333,33 bruto betaald worden. Dit bestaat uit €15.000,- voor de 15 dienstjaren (1/3 keer 15 jaar vermenigvuldigd met €3.000,-) en € 333,33 voor de 4 maanden.
Korter dan 2 jaar
Een arbeidsovereenkomst heeft 5 dagen geduurd omdat deze tijdens de proeftijd is opgezegd. Het bruto salaris over deze 5 dagen bedroeg €800,-.
- Op dit moment zou geen transitievergoeding betaald hoeven te worden nu de arbeidsovereenkomst korter dan 2 jaar heeft geduurd.
- Per 1 januari 2020 moet een transitievergoeding van €22,22 bruto betaald worden.
Cumulatie ontslaggronden: bedrag bovenop transitievergoeding
Per 1 januari 2020 kan een werknemer ook worden ontslagen als er geen “voldragen” ontslaggrond is, bijvoorbeeld een niet goed opgebouwd disfunctioneringsdossier in combinatie met een met een deels verstoorde arbeidsverhouding. De Kantonrechter kan de arbeidsovereenkomst dan toch ontbinden maar kan de werknemer daarbij een extra vergoeding toe kennen. Deze komt bovenop de transitievergoeding en bedraagt maximaal de helft van de transitievergoeding waar de werknemer aanspraak op heeft.
Vanaf 1 april 2020 compensatieregeling transitievergoeding langdurig arbeidsongeschikten
Werkgevers kunnen op grond van de wet compensatie transitievergoeding vanaf 1 april 2020 compensatie van de transitievergoeding krijgen als zij werknemers die langer dan 104 weken ziek zijn geweest hebben ontslagen en aan de werknemer een transitievergoeding hebben betaald. Dit geldt alleen voor werknemers die vanaf 1 juli 2015 zijn ontslagen.
De “oude gevallen” betreffen transitievergoedingen die zijn betaald tussen 1 juli 2015 en 1 april 2020. De aanvraag voor compensatie hiervan moet uiterlijk op 30 september 2020 worden ingediend bij UWV. De “nieuwe gevallen” betreffen transitievergoedingen die op of na 1 april 2020 aan werknemers zijn betaald. De aanvraag voor compensatie hiervan moet worden gedaan binnen zes maanden na betaling van de transitievergoeding aan de werknemer
Na 1 januari 2021 nieuwe compensatieregeling bedrijfsbeëindiging
Onder de WAB zal ook een nieuwe regeling tot stand komen om kleine werkgevers te compenseren voor de transitievergoeding als ze hun bedrijf moeten beëindigen vanwege pensionering of ziekte. Het gaat dan om werkgevers met minder dan 25 werknemers. Dit moet een onevenredig zware belasting voor bepaalde werkgevers voorkomen en zorgen dat kleinere werkgevers werknemers eerder een vast contract aanbieden.
Conclusie
Let er dus op dat u als werkgever vanaf 1 januari 2020 alle werknemers die u op eigen initiatief ontslaat, ook als dat plaatsvindt voordat de arbeidsovereenkomst 2 jaar heeft geduurd, een transitievergoeding moet betalen. Beëindiging van een arbeidsovereenkomst met een (oudere) werknemer die langer dan tien jaar in dienst is wordt onderaan de streep fors goedkoper. Het kan dus lonen om bij een (oudere) werknemer met een dienstverband van langer dan tien jaar te wachten met een beëindiging van de arbeidsovereenkomst tot na 1 januari 2020. In bepaalde gevallen kunt u compensatie ontvangen voor de betaalde transitievergoeding
